SBS GELDİ HOŞ GELDİ!
Milliyet Egitim / 30 Mart 2008 Yazısı
Mustafa KOÇ / Antalya Güneş Dershaneleri Kurucusu
Milli Eğitim Bakanlığı, sınav sisteminde çok ciddi değişiklikler yaptı. Artık Anadolu ve Fen Liselerine tek sınavla girilmeyecek. OKS son kez bu yıl yapılacak ve yerine SBS (Seviye Belirleme Sınavı) geliyor. Bu değişiklikle artık liselere bir tek sınavla değil üç ayrı sınavın ortalamasıyla girilmesi kararlaştırıldı.
Milli Eğitim Bakanlığı, ortaöğretime geçişte, “bilgiyi tek bir sınavla ölçmek yerine, sürece dayalı ve yıllara yayılan seviye ve performans ölçümleriyle alınacak puanların temel alınacağı” bir uygulamaya geçiyor. Bu sürece göre öğrencilerin hangi liseye girebileceği, ilköğretim 6, 7 ve 8. sınıflardaki okul ve SBS başarı ortalamalarıyla belirlenecek.
OKS Çok Eleştiriliyordu
OKS ciddi şekilde eleştiriliyordu. Bütün ilköğretim müfredatının yükünün, 8. sınıftaki sınava yığılması ve öğrencilerin bir tek sınavla değerlendirilmesi haksızlık olarak nitelendiriliyor; sınav döneminde birçok öğrencinin okul derslerine daha az ilgi gösterdiği öne sürülüyordu.
Yapılan değişiklik, özellikle sözü edilen sakıncaları gidermeyi amaçlıyor. Ancak yeni sistemle ilgili eleştiriler de az değil. “Eskiden bir sınav vardı; şimdi üç oldu.” diyenler çoğunlukta. Böyle düşünenler genellikle sınav sözcüğünden hoşlanmayanlar. Sınav sistemine tepki göstermek için sınav düşmanlığı yapmak hiç doğru değil. Unutmayalım, sınavsız eğitim olmaz. Dünyanın her tarafında eğitimin olduğu yerde ölçme, değerlendirme ve sınavlar mutlaka olacaktır. Hele hele tercih edilen okulların kontenjanları yeteri kadar artırılmıyorsa zorunlu olarak bir seçme ve sıralama yapılacaktır.
Sınav Gerilimi Üç Yıla Yayılacak
Yeni sistemle başarıyı, üç yılın ortalamasına göre değerlendirmek, OKS’den daha adil bir uygulama olacak. Böylece SBS, OKS’deki ağır sınav gerilimini üç yıla yayarak öğrencileri rahatlatacaktır. Diğer yandan az da olsa okul başarısının puanları etkilemesi, okullun ağırlığını artırmaya ve okul derslerini ciddiye almaya yardım edecek. SBS’de her yıl sadece o yılın konularından sorular gelecek olması da öğrenciler için kolaylık olacak.
Bütün bunların yanında SBS’nin de tartışılacak yönleri yok mudur? Özellikle İngilizce dersinin bu sürece katılması çok eleştirildi. Ancak katsayı farklılıklarıyla, İngilizce’nin sınav sonucuna etkisi kısmen dengelendi.
Derslerin Katsayıları Farklı
Öğrenciler 6'ncı sınıfta 80 soru yanıtlarken, 7'nci sınıfta 90, 8'inci sınıfta 100 soru yanıtlayacak Testlerin ağırlık katsayıları ise Türkçe ve Matematik testlerinde 4; Fen ve Teknoloji ile Sosyal Bilgiler testlerinde 3; Yabancı Dil testinde ise 1 olacak. Bu durumda öğrencilere okulda ders saati sayısı fazla olan ve SBS’de katsayısı yüksek olan derslere ağırlık vererek çalışmalarını, önermeliyiz. Özellikle Türkçe ve Matematik puanı yüksek olan öğrencilerin sınav kazanma şanslarının artacağını onlara söyleyebiliriz.. Ancak daha yüksek puan alabilmek için de bütün dersleri ciddiye almaları gerektiği bilinmelidir.
Davranış puanı ile okul notlarının adil olmayacağı konusunda da eleştiriler oldu. Özellikle sınıf notlarının öğretmenden öğretmene değişebileceği yönünde görüşler dile getirildi. Oysa bu tür endişeler için öncelikle öğretmenlerimize güvenmemiz gerektiğini söylemek istiyorum. Hiçbir sistem kusursuz değildir. Bu konudaki değerlendirmeleri uygulamalara bakarak göreceğiz.
SBS Başladı bile…
Sonuç olarak bu yıldan başlayarak OKS yerine SBS’ye geçildi. Ancak özellikle velilerin ve öğrencilerin eski alışkanlıklarını sürdükleri, 6. ve 7. sınıftaki SBS’nin henüz tam olarak farkına varamadıkları görülüyor. Hemen söylememiz gerekirse şu anda 6. ve 7. sınıftaki öğrenciler için SBS başlamış durumda. Her öğrenci bu yıl 21 Hazirandaki SBS ile puan biriktirmeye başlayacak. 7. sınıflar iki yılın, 6. sınıflar da üç yılın sınavlarından toplayacakları puanlarla Anadolu Liselerine girecekler. O nedenle SBS hazırlığı son sene değil şimdiden ciddiye alınmalıdır.
SBS’ye girmek zorunlu değil. Ancak Anadolu Lisesine girmeyi amaçlayan bir öğrencinin bu sınavları kaçırmaması gerekiyor. Çünkü bu sınavın tekrarlanma şansı yok. Üstelik sınava girmeyen öğrenciye o sınavda elde edilen en düşük puan verilecek. Böyle bir puan başarılı bir öğrencinin bile kazanma şansını azaltabilir.
SBS’de Başarılı Olmak İçin Üç Yıl Önceden Hazırlanın
Genel olarak sınavlarda başarılı olmanın ilk koşulu, düzenli bir çalışma alışkanlığına sahip olmaktır. SBS’de başarılı olmak için de üç yıl önceden hazırlık yapılması gerekiyor. Hatta denilebilir ki ilköğretimin temeli ilk yıllarda atıldığı için doğru çalışma alışkanlıkları da 4. ve 5. sınıftayken kazanılabilir. Düzenli çalışmayı öğrenen ve çok iyi bir kitap okuma alışkanlığı edinen öğrenci, geleceği için en büyük yatırımı yapmış sayılır. Çünkü iyi bir liseye gidebilmek için sadece 8. sınıftaki son sınavla eksikler telafi edilemez. 6. ve 7. sınıflardan alınacak en yüksek SBS puanı, 8. sınıftaki puanı ile birleştirileceği için bir bakıma gireceğimiz liseyi önceki puanlar belirleyecektir. Anadolu Liselerine giriş puanının % 25’i, 6. sınıftan; %35’i de 7. sınıftan gelecek; 8. sınıftaki oran ise % 40 olacak.
Yeni sistemde öğrenci kadar okula da ana babalara da iş düşüyor. Öğrencinin her yılki sınav motivasyonunu ayakta tutmak, özellikle ergenlik dönemi öğrencileri için pek de kolay değildir. Ancak başarıyı etkileyen birçok faktör olduğu düşünülürse doğru şeyler yapılarak başarıya ulaşmak o kadar da zor olmayacaktır. Bu tür sınavları kazanmak için elbette çok çalışmak, okulda dersleri iyi dinlemek ve öğrendiği her konuyu tekrar etmek gerekiyor. Ancak sadece çok çalışılarak da sınav kazanılmıyor. Her şeyden önce planlı, düzenli ve verimli çalışmayı öğrenmek gerekiyor. Hatta ana babalar, çocuklarına sabah akşam durmadan çok çalışmayı öğütlemek yerine doğru ve verimli çalışma alışkanlıklarını kazandırsalar daha uygun olur.
OKS’nin daha çok bilgiyi ölçtüğü iddia ediliyordu. SBS ise bilgiyi kullanmayı amaçlandığı için soru biçimleri de değişebilir. SBS’ye uygun sorularla çalışmanın önemi ise çok büyük. Bu sistemde ezberlemenin değil muhakeme etmenin, sistematik düşünmenin ve yorumlama yeteneğinin daha çok puan getireceğini unutmamak gerekiyor. Yeni müfredatta amaç, bilgiye ulaşmak değil; öğrendiğimiz bilgiyi kullanabilmektir.
Bütün öğrencilere sınavlarda başarılar diliyorum.